EDITORIAL GALAXIA

A editorial Galaxia é unha editorial galega fundada o 25 de xullo de 1950 en Santiago de Compostela. Trátase da empresa editorial con máis significado histórico de cantas existen en Galicia. Editou ao redor de 2.000 volumes e ten en catálogo uns 1.000 títulos. O seu director actual é o escritor Víctor Fernández Freixanes.

Entre os fundadores da editorial atopábanse Ramón Otero Pedrayo, Francisco Fernández del Riego, Ramón Piñeiro (o seu primeiro director literario e o seu gran animador intelectual), Xaime Illa Couto e outros, que formaban parte en grao sumo destacado da intelectualidade galega da época. Entre eles tamén se atopaban destacados industriais e filántropos galegos, como Antonio Fernández López, creador dalgunhas das máis destacadas empresas galegas até a actualidade, ou Álvaro Gil Varela. A vocación do proxecto era recuperar para a lingua galega a súa significación histórica e o seu valor cultural tanto na creación como na transmisión do pensamento.

Domingo García-Sabell, Juan Rof Carballo, Celestino Fernández de la Vega, Ramón Piñeiro, Xaime Illa Couto e Francisco Fernández del Riego configuraron un núcleo de pensamento que na historia da literatura galega contemporánea coñécese como grupo Galaxia, célula activa de creación intelectual, en busca dun discurso moderno e universalista.

A orixe intelectual de Galaxia está no «Suplemento do Sábado» do xornal compostelán A Noite; aínda que suspendido pronto pola administración franquista, nel empezaron a colaborar moitas persoas que logo configuraron o fondo da editorial.

O primeiro libro publicado foi Antífona dá cantiga (1951), de Ramón Cabanillas.

Simultaneamente ao labor de edición de libros, Galaxia comezou en 1951 a publicar unha revista cultural, os Cadernos Graal (que foi pronto prohibida e non volveu circular até 1963).

Así mesmo, a editorial ha propulsado a creación de varias fundacións culturais, como a Fundación Penzol, a Fundación Otero Pedrayo e a Fundación Illa Couto, e algunha revista máis, como entre 1958 e 1968 a Revista de Economía de Galicia.

En 1985, Carlos Casares asumiu a dirección da editorial e animou un importante proceso de actualización e modernización da mesma. Impúlsase o deseño, a colección de literatura infantil e xuvenil, Árbore e Costa Oeste, a edición de obras de ensaio,dicionarios, gramáticas e material escolar. A "Biblioteca Básica dá Cultura Galega" reuniu en 51 títulos o máis destacable da historia e cultura de Galicia.

Entre os seus directores atópanse Francisco Fernández del Riego, Ramón Piñeiro, Carlos Casares e, na actualidade, Víctor Fernández Freixanes con Henrique Monteagudo.

Na presidencia do consello de administración editorial estiveron Ramón Otero Pedrayo (1950-1976), Domingo García-Sabell (1976-1980), Mariño Dónega (1980-1996) e Xaime Illa Couto.

Foi un proxecto cultural que naceu cun claro afán político: preservar vos sinais de identidade cultural de Galicia, reafirmalas na cultura universal e, sobre todo, tentar espallar a cultura e a lingua galegas reprimidas pola ditadura entre as novas xeracións daquela época, obxetivo claramente conseguido.